قسمت اول

چند روز پیش، در جمعی از دوستان نامه‏ای را به دستم دادند که دختری جوان آن را نوشته بود; نامه‏ای تکان دهنده و جان گداز و حزن‏انگیز که از سر درد و نومیدی نگاشته شده بود. گرچه در میان جمع هر طور بود، خود را نگه داشتم، اما در تنهایی بر رنج‏ها و مصایب جوانان گریستم و بر آن شدم که چند جمله‏ای در حد دانش و تجربه ناچیزی که پروردگار به من عنایت فرموه است‏بنویسم، شاید با سخنان من که می‏کوشم صادقانه و صریح باشد، گرهی گشوده گردد و کسانی که پرده‏های هوا مقابل دیدگانشان را پوشانده است‏به خود آیند و خطاهای رفته را تدارک نمایند و ضررهای به وجود آمده را جبران کنند چرا که به گفته مولا علی(ع): فرصت‏ها همچون ابر می‏گذرد، لذت‏ها می‏رود و نتایج‏سوء آن برجا می‏ماند.

قبل از همه چیز بهتر است‏برخی قسمت‏های نامه این دختر جوان را با همدیگر مرور کنیم، زیرا تمام مطالب آن گفتنی نیست:

�نمی‏دانم چه کسی این سطور سیاه را می‏خواند، هر کسی که هستید اولا شرم و پشیمانی من را به عنوان یک مسلمان که نه، یک ایرانی گمراه بپذیرید و بعد بگوئید که به راستی کجای راه و مسیری که می‏خواست‏به سعادت، به خدا و به پاکی برسد اشتباه بود که مرا این گونه به لجنزار ناپاکی و گناه کشاند؟ دختری که آن‏قدر به اشباع روحی و قلبی رسیده بود که ورود محبت هر ناکس را به قلب و دل خود مواظبت می‏کرد و ذره‏ای از راه پاکی و نجابت منحرف نمی‏شد، کجای کارش را به خطا رفت که اینگونه به نیستی و پوچی رسید؟

از خودم و از زندگیم آن‏قدر بیزارم که نیستی و مردنم را بر بودنم ترجیح می‏دهم. فکر می‏کنم که دیگر هیچ چیز برایم نمانده. نه ایمانی، نه عمل صالحی، نه فکر سالمی و نه بدن سالمی، وای اگر دیگران فقط گوشه‏ای از معاصی مرا ببینند! و می‏دانم که خدا می‏بیند و دریغ که وجودم آن قدر با معاصی آمیخته شده که شرم از خدا نمی‏کنم. حدود دو ماه قبل از عید 76 با پسری آشنا شدم. خیلی در برابر وسوسه‏ها و شرارت‏های او مقاومت کردم. و با این که شماره تلفن او را داشتم خویشتن‏داری کردم و زنگ نزدم. اما بعد از چند هفته‏ای که هر روز سر راهم می‏آمد و وسوسه‏ام می‏کرد، یک لحظه غفلت و نادانی باعث‏شد برایش زنگ بزنم. اما خیلی سرد برخورد کردم و او در عوض با چرب زبانی و بیان گرم و صدای بسیار دلنشین و جذاب فکر مرا به خود مشغول ساخت. سعی کردم که خیلی محتاطانه با مساله برخورد کنم، اما پای دلم به زنجیر هوس بند شد. و خوب شرایط هم برای انحراف من کاملا مهیا بود. گرچه خوب می‏دانستم که دوست و رفیق ماندنی و همیشگی نیست اما...�

آن گاه ماجرای عبرت انگیز و رقت آور فریب خوردن خود را شرح می‏دهد که چگونه در عرض چند ساعت‏به پرتگاه تباهی سقوط می‏کند و با گروه‏های فساد آشنا می‏گردد که صد البته حیا مانع از بیان تفصیل ماجراست. وی سپس نامه خویش را چنین ادامه می‏دهد:

�تا یک هفته بعد اثرات بد روانی و جسمی مرا به شدت رنج می‏داد و گناهی که انسان تنها بداند، بدون این که دیگران بدانند، بسیار دردناک‏تر است وقتی مادر خانه‏دار و آبرومندم و پدر زحمتکش و نجیبم را پیش رو مجسم می‏کردم آرزوی مرگ می‏کردم. این دیگران بودند، آنهایی که دم از دوستی و رفاقت می‏زدند، آنها که در لحظه لحظه ناراحتی و نیازشان من راهنما و همراهشان بودم. آنهایی که خودشان را بهترین و صادق‏ترین دوستان دنیا می‏دانستند باعث‏شدند که من یک عمر نجابت و خویشتن‏داری را زیر پا بگذارم و از اول راه به چنان گناهی آلوده شوم. شرح این ماجرا سخت و دردناک است. سخت‏به این جهت که روزی من در بین دوستانم پاک‏ترین بودم. دوستی که از همه چیزش برای دیگران مایه گذاشت، اما من بودم که از بلندترین جایی که یک دختر مسلمان می‏توانست کسب کند به عمیق‏ترین مرداب هلاکت افتادم. و از بام‏های دنیا به دام‏های دنیا پاگذاشتم و اثرات بد و شرم‏آور شریک جنسی داشتن چیزی بود که تنها سرمایه جوانی‏ام شد�.

در پایان نامه پس از کلی اظهار پشیمانی و ناامیدی می‏نویسد:

�چرا کسی نبود که دست مرا بگیرد؟ و چرا کسی فریاد یک جوان نابود شده را نمی‏شنود؟ اجتماعی که دانشجویش فاسد، ولگرد، عرق‏خور، تریاکی و معتاد باشد، جامعه‏ای که از درون می‏پوسد و از بیرون آرام به نظر می‏رسد به کجا خواهد رسید؟ آیا به غیر از نابودی؟ به غیر از بدبختی و به غیر از شکستن در انتظارش خواهد بود؟ کجاست کسی که این همه فساد و گناه را ببیند؟ کجاست کسی که ببیند جوان‏ها به کجا رسیده‏اند؟ کجاست کسی که حال و روز جوان‏های یک شهر مذهبی، بی‏قیدی‏ها، لاابالی‏گری‏ها و جنایت‏هایشان را ببیند؟ خانه‏های انباشته از فیلم سوپر و عکس‏های مبتذل و کتاب‏های زشت و جوان‏های به اصطلاح تحصیل کرده و دکتر و مهندس‏های آینده. کجاست کسی که این همه شقاوت و بدبختی را از نزدیک لمس کند و چاره‏جویی کند؟ کجاست فریادرسی که این همه گناه را ببیند و با عمل اصلاح کند؟ پدر و مادرانی که دخترانشان را با هزار امید و آرزو برای تحصیل به بیرون خانه می‏فرستند کجا و کی خواهند فهمید که یک فاسد و خرابکار را تحویل خواهند گرفت؟ و پدر و مادرانی که دختر و پسرهایشان را به امید دکتر و مهندس شدن و با هزاران خرج به یک شهر دیگر می‏فرستند کجا خواهند دید که فرزندانشان ست‏به چه گناهان و جنایت‏هایی می‏زنند؟

آیا به راستی این وضع را چه کسی اصلاح خواهد کرد؟ آیا وقت آن نشده که مسؤولان ما به خود آیند و به خاطر فرزندان خودشان هم که شده کمی از مرحله اغما و بی‏توجهی بیرون بیایند و مردابی را که هر روز جوان‏ها بیشتر در آن فرو می‏روند، ببینند؟ باید در بین جوان‏ها بود تا از کارشان باخبر شد. از لذت‏های دردناک و تلخشان با خبر شد. مسلم است که آنها نمی‏توانند درد من و امثال من را بچشند مگر روزی که فرزند خودشان نیز به این وضع گرفتار شود. در زمانی که در هر خانه و در هر کوچه و شهر ما جوان‏ها مرتکب بدترین اعمال می‏شوند، این واقعا درد بزرگی است که اینها می‏خواهند بر کسانی حکومت کنند که نمی‏شناسند و از حال و روزشان باخبر نیستند و اینها می‏خواهند برای کسانی برنامه‏ریزی کنند که حتی گوشه‏ای از نیازشان را نمی‏دانند. جوان‏های مدرک گرفته و آراسته‏ای که از نظر معلومات هم در سطح بالایی هستند، اما چیزی به نام ناموس، نجابت و شرف نمی‏شناسند و ما با این طبل‏های تو خالی می‏خواهیم به کجا برسیم. با این همه بی‏خیالی و کوچک نشان دادن مسائل بزرگ راه به کجا می‏بریم؟؟

هر روز وسوسه، هر روز فریب، محال است که من روزی از خانه بیرون بروم و با دو سه تا شماره تلفن برنگردم. امیدوارم نگویید که اگر نماز بخوانید و با خدا باشید این وسوسه‏ها در شما اثر نمی‏کند، شما از یک دختر 18 ساله که غرق در شهوت و خواهش است و به هیچ وجه امکان ازدواج برایش فراهم نیست، شرایط و محیط هم مناسب است چه توقعی دارید که در مقابل تحریکاتی که مال بدن اوست و قابل اجتناب هم نیست چکار کند؟ من همه نصیحت‏هایی را که شما ممکن است‏به من بگویید از حفظم. داستان خویشتن‏داری جوانان و قصه ایمان و تقوای فلان کس و... دیگر درد ما از این ناله‏ها گذشته است. و من می‏گویم که چه من و چه دیگران می‏دانند. آگاهند و با این حال خطا می‏کنند.�

ما در مقام پاسخ‏گویی بدین نامه نیستیم، زیرا پاسخ نویسنده آن مدتی قبل و به طور خصوصی برای وی پست‏شده است، اما نکاتی وجود دارد که تذکر آن مفید می‏نماید، شاید مسؤولینی که بر روند فرهنگی کشور دستی دارند و نیز مردم عزیز، مسائل و مشکلات جوانان را مورد دقت‏بیشتری قرار دهند و در رفع نقایص اهتمام ورزند و بر همه اقشار اجتماعی است که وظیفه خویش را در این مورد به خوبی بشناسند و در ایفای آن کوتاهی نکنند. اینک نکاتی را به عنوان �تذکر� بیان می‏کنیم و خطاب ما به گروه‏های مشخص اجتماعی است.

مسؤولان فرهنگی

انقلاب ما زاییده یک انتخاب بود، انتخاب شگرف نسل انقلاب که پاکی‏ها را بر پلیدی‏ها برگزید و طومار زندگی آلوده شاهان را درهم پیچید، تحولی که کمتر تحلیل‏گر سیاسی احتمال آن را می‏داد، ولی امام خمینی (قدس سره) با کلمات نورانی خود، قلب‏های جوانان را به تسخیر درآورد و به نیروی مؤمنان پاک باخته بر دشمن سر تا پا مسلح فایق آمد. نقش جوانان در این رستاخیز بی‏مانند اهمیت ویژه‏ای داشت و این ویژگی از چشمان تیزبین امام(ره) پنهان نماند لذا بیشتر، قشر جوان را مخاطب سخنان آتشین خود قرار می‏داد و می‏کوشید به کمک آنان آرمان‏های انسانی خود را جامه عمل بپوشاند. دشمنان جمهوری اسلامی هم که روند انقلاب را مورد بررسی دقیق قرار داده‏اند، این مهم را دریافته‏اند که برای ناکام گذاردن این انقلاب بزرگ تنها راه، به انحراف کشانیدن نسل جوان است. برماست که حساسیت زمانه را دریابیم و آب به آسیاب بدخواهان اسلام نریزیم و از توطئه‏های استکبار جهانی غافل ننشینیم که آنان دمی از کار ما غافل نیستند.

برای بازداشتن جوانان از رشد و تعالی هیچ سلاحی به برندگی شهوت جنسی نیست، آتشی که با شعله‏های سرکش خود، هستی زنان و مردان جوان را می‏سوزاند و خاکستر می‏کند و امروزه خطری بالاتر از این جمهوری اسلامی را تهدید نمی‏کند; خطری که همانند خوره اعضای جامعه را از درون می‏پوساند و ویران می‏کند.

گسترش فساد جنسی است که سرمایه‏های معنوی را از دل جوانان می‏زداید و بنای خانواده را می‏لرزاند و جامعه را به تباهی و فساد سوق می‏دهد. خدا نکند که بعضی از سیاستگزاری‏های ما، ناخودآگاه همسو با اهداف استعمار باشد; برای مقابله با این خطر بزرگ می‏بایست‏به هوش آییم و یک بار دیگر سیاست‏ها و برنامه‏های گذشته را مرور نماییم.

دولت جمهوری اسلامی نمی‏تواند خود را از بازتاب و نتایج‏سیاست‏های اعمال شده برکنار بداند و تبرئه کند جو فعلی جامعه ما تنها تاثیر پذیر از جو حاکم بر کشورهای همسایه و مجموعه جهانی نیست، بلکه عامل اصلی، برنامه‏ریزی‏ها و سیاستگزاری‏های کلان اعمال شده در سال‏های پس از جنگ است; هرچند کارهای بزرگ انجام شده با اهداف خیرخواهانه صورت پذیرفته است، لیکن این کافی نیست و باید با مشکلاتی که از اجرای سیاست‏ها به وجود می‏آید نیز مبارزه کرد و آنها را به طور منطقی حل نمود.

برای مثال، می‏دانیم که در اثر کوشش‏های دولت، درصد جوانانی که از تحصیلات عالی برخوردار می‏شوند سیر روزافزونی گرفته است و این امر به ویژه درباره زنان چشمگیر است. زنان به یمن دست‏یابی به تحصیلات دانشگاهی در جامعه حضور فعال‏تری یافته‏اند و پست‏ها و مقامات دولتی را اشغال کرده‏اند و اکنون تعداد کارمندان زن در ادارات دولتی با تعداد کارمندان مرد فاصله زیادی ندارد و اگر همین روند ادامه یابد در آینده نزدیک زنان دارای اکثریت‏خواهند بود و اینک همه دختران جوان ما، آرزوی کار بیرون از خانه را در سر دارند و خانه‏داری در دیدگاه آنان مرتبتی پایین دارد.

اگر ما اصل سیاست‏های اعمال شده را صحیح فرض کنیم و در لزوم انجام آنها ذره‏ای تردید به خویش راه ندهیم، پاره‏ای از لوازم و نتایج آنها را نمی‏توانیم از نظر دور داریم که موجب مشکلات فرهنگی شده است، زیرا حفظ اصول و ارزش‏های اخلاقی نیز برای ما بسیار مهم است; مثلا با هجوم دختران و زنان جوان به وادی تحصیل در صورتی که ما با کمبود مکان و کادر آموزشی مناسب رو به رو هستیم در بعضی مقاطع تحصیلی نظیر آموزش عالی اختلاط بین پسران و دختران به وجود می‏آید که باعث‏بسیاری از نارسایی‏هاست. با احراز پست‏های دولتی به وسیله زنان بر تعداد بیکاران مرد افزوده خواهد شد که در اوج جوانی و نیاز به تشکیل خانواده از داشتن همسر محروم خواهند بود و بعضی از آنان به اعتیاد، بزهکاری و سرقت روی خواهند آورد. به سبب بالارفتن تعداد دانشجویان و پسران و دخترانی که مراتب عالی تحصیل را می‏پیمایند، سن ازدواج در بین آنان بالا رفته است که خود این یکی از دلایل عمده فساد است. با دست‏یافتن زنان به شغل‏های پردرآمد اجتماعی و داشتن استقلال مالی، هم الگوی مصرف جامعه تغییر یافت و بر میزان مصرف کالاهای تجملی و غیر ضروری که معمولا زنان به دنبال آن هستند افزوده شد و هم در آینده از مسؤولیت‏پذیری بانوان در رابطه با شوهران و فرزندان کاسته خواهد گردید و در صورت ازدواج که رغبت کمتری بدان خواهند داشت، تمکین کافی نکرده و با کمترین بهانه‏ای بر طبل طلاق خواهند کوفت و فرزندان را در دامان شوهران رها خواهند ساخت، چیزی که در دنیای غرب شاهد آن هستیم.

نباید گفت وظیفه دولت‏برنامه‏ریزی و اعمال سیاست‏هاست و حل مشکلات فرهنگی بر عهده حوزه علمیه و نویسندگان مسلمان است، خیر این حرف صحیحی نیست، حوزه علمیه حتی درصدی را از بودجه‏های دولتی که با سخاوت تمام مصرف می‏شود، در اختیار ندارد. این سنت صحیحی نیست که هر کس از دائره قدرت پا به بیرون می‏نهد، دیگران تا مدت‏ها گرفتار معضلات ناشی از سیاست‏های اعمال شده او باشند، بلکه باید هر کسی پاسخ گوی نتایج اعمال خویش باشد.

اکنون جوانان مسلمان با مشکلات زیادی دست‏به گریبان هستند، در بسیاری از شهرهای بزرگ به ویژه تهران انجام فعل حرام چه بسا پیش پا افتاده‏تر و آسان‏تر است از فعل حلالی که می‏بایست از طریق قانونی و پیمودن یک مسیر پرپیچ و خم انجام پذیرد و تبعات و مسؤولیت‏های عرفی، شرعی و قانونی را در پی دارد. جوانان ما که در دامان انقلاب پرورش یافته‏اند و دارای وجدان‏هایی آگاه و حساس هستند اینک با یک تناقض آشکار دست‏به گریبان‏اند، یا باید به گناه تن در دهند و خواسته‏های جنسی خود را پاسخ گویند و یک باره بر همه نصایح اخلاقی که خوانده‏اند و شنیده‏اند قلم بطلان کشند و یا این که مردانه بایستند و فشارهای جنسی را تحمل کنند و بعضا دچار افسردگی و خمود شوند. این معضله است که گروه انبوهی از جوانان ما را به وادی حیرانی و بی‏تفاوتی کشانده است و معمولا هر دختر و پسر جوان، جزو یکی از این دو دسته است، یا گناهکاری است که عذاب وجدان عیش و کامرانی بر او تلخ کرده است و یا پرهیزکاری است نیاز جنسی در وی عقده‏های روانی و افسردگی ایجاد کرده است.

با کمال تاسف باید گفت‏بعضی از مسؤولان ما گویی ملاکی برای پیشرفت جز رشد اقتصادی و تولید انبوه کالاهای صنعتی و ساختن راه‏ها و سدهای بزرگ در سر ندارند در حالی که انقلاب ما یک انقلاب انسانی است و آرمان اصلی آن پرورش انسان آزاده و مسلمان است وگرنه این گونه پیشرفت‏های مادی در کشورهای صنعتی غرب و حتی بسیاری از کشورهای در حال توسعه وجود دارد و برای انقلاب بزرگی که صبغه انسانی - اسلامی دارد، چندان مایه افتخار نیست.

در مقطع فعلی سیاست مهم و اصولی جمهوری اسلامی باید در جهت تسهیل امر ازدواج باشد این بهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی است; ساختن چند فرهنگسرا و سالن سینما و تئاتر و نشان دادن فیلم‏ها و نمایش‏های آن چنانی درد جوانان را اگر نیفزاید درمان نمی‏کند. باید دانست که غریزه جنسی نیازی مانند خوردن و آشامیدن است و به این آسانی‏ها دست از سر انسان برنمی‏دارد و دردی است که غیر از ازدواج درمانی ندارد، لذا باید به گونه‏ای برنامه‏ریزی کرد که قبل از آن که شهوت جنسی کاملا بیدار شود، جوان به راحتی تمام ازدواج کند. هر چند این مطلب با معیارهای مادی و برنامه‏های سازمان بهداشت جهانی و کنترل جمعیت موافق نیفتد، بگذریم از این که ازدواج زودرس حتما به معنای افزایش جمعیت نیست.

آیا به جای هزینه کردن میلیاردها تومان و برگزاری سمینارهای فرمایشی و بی‏حاصل و یا هزینه‏های فوق العاده تبلیغات انتخاباتی و سفرهای غیرضروری مسؤولین به شهرهای مختلف و خارج از کشور و تجمل گرایی در ادارات دولتی و سفارت‏خانه‏ها و بذل و بخشش‏های بی‏حساب از بیت‏المال، نمی‏توان برای ازدواج جوانان برنامه‏ریزی کرد و به فریاد آنان رسید، آیا واقعا کمک به جوانان برای تدارک یکی زندگی ساده از ساختن سدهای بزرگ و راه‏آهن سرتاسری مشکل‏تر و بی‏اهمیت‏تر است!

اگر به این امر مهم توجهی نشود در آینده‏ای نه چندان دور ما جوانان را که سرمایه واقعی کشورند از دست‏خواهیم داد و آنان را در ورطه فساد و تباهی و بی‏دینی رها خواهیم ساخت، زیرا به نص قرآن مجید، فرجام فساد کاری، تکذیب دین است، چنان که در آیه شریفه آمده است:

�ثم کان عاقبة الذین اساؤ السوای ان کذبوا بآیات الله و کانوا بها یستهزؤن;

سپس فرجام کسانی که کارهای زشت را مرتکب شدند به آن جا رسید که آیات الهی را تکذیب کردند و آن را به سخریه گرفتند�. ⁽⁾ 1

بنابراین اگر نسل‏های آینده به اسلام پشت کنند، طبیعی است چرا که در جهان کنونی هر نسلی مقدرات خود را خود تعیین می‏کند، پس بهتر آن است که به خود آییم و لختی گوش فرا دهیم تا دریابیم که بر معبر سیلاب خفته‏ایم، سیلابی که ممکن است در آینده‏ای نزدیک روی آرد و هستی ما را زیر و زبر کند و در یک انتخاب بزرگ دیگر، نظیر آنچه در سال‏های آغاز انقلاب شاهد آن بودیم، اسلام و جمهوری اسلامی لطمات جبران ناپذیری را تحمل کند و مباد آن روز!